ید درمانی چیست؟

درمان سرطان تیروئید با ید رادیواکتیو

غده تیروئید تقریبا تمام ید موجود در بدن را جذب می کند. هنگامی که ید رادیواکتیو (RAI)، که به عنوان  I-131 نیز شناخته می شود، به صورت مایع یا کپسول وارد بدن می شود، در سلول های تیروئید متمرکز می شود. تابش اشعه رادیواکتیو ید می تواند غده تیروئید و سایر سلول های تیروئید (از جمله سلول های سرطانی) را که ید را مصرف می کنند را از بین ببرد و اثرات کمی بر بقیه بدن داشته باشد. دوز تابش مورد استفاده در اینجا بسیار قوی تر از تابش مورد استفاده در اسکن رادیو اکتیو است که در آزمایشات برای سرطان تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد.

این درمان می تواند برای از بین بردن هر گونه بافت تیروئید و یا برای درمان برخی از انواع سرطان تیروئید که به گره های لنفاوی و سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، استفاده شود.

درمان با ید رادیواکتیو، میزان بقای بیماران مبتلا به سرطان تیروئید نوع پاپیلری یا فولیکولار را که به گردن یا سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، بهبود می بخشد، و در حال حاضر این روش در بسیاری از مورد استفاده قرار می گیرد. اما درمان RAI برای بیماران مبتلا به سرطان های کوچک غده تیروئید، که به نظر نمی رسد گسترش یافته باشد، اغلب به طور کامل با جراحی برداشته شود و از این نوع روش استفاده نمی شود. درمان ید رادیواکتیو نمی تواند برای درمان کارسینوم تیروئید آناپلاستی و سرطان تیروئید مدولری استفاده شود زیرا این نوع سرطان ید را از بین نمی برد.

برای درمان RAI با بیشترین اثربخشی، بیماران باید سطح بالای هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH یا تیروتروپین) را در خون داشته باشند. این ماده بافت تریروئیدی (و سلول های سرطانی) را تحریک می کند تا ید رادیواکتیو را جذب کند.

یکی از راه های افزایش سطح TSH این است که قرص های هورمون تیروئید را چندین هفته مصرف نکنید. این باعث می شود سطح هورمون های تیروئید بسیار پایین بیاید که به نوبه خود غده هیپوفیز را تحریک می کند تا میزان بیشتری از TSH را آزاد کند. این هیپوتیروئیدی عمدی موقتی است اما اغلب علایمی مانند خستگی، افسردگی، افزایش وزن، یبوست، درد عضلانی و کاهش تمرکز را نشان می دهد. راه دیگر بالا بردن سطح TSH قبل از درمان RAI این است که فرم تزریقی تیروتروپین (Thyrogen) را بدهید که می تواند هورمون تیروئید را برای مدت طولانی غیر فعال نگه دارد.

اکثر پزشکان همچنین توصیه می کنند که بیمار یک رژیم کم یود را برای یک یا دو هفته قبل از درمان دنبال کند. این به معنای اجتناب از غذاهایی است که حاوی نمک یددار و رنگ قرمز و همچنین محصولات لبنی، تخم مرغ، غذاهای دریایی و سویا است.

خطرات و عوارض جانبی

بدن شما بعد از درمان RAI به مدت طولانی در معرض اشعه قرار گرفته این ممکن است خطراتی را در پی داشته باشد. بسته به مقدار دوز مورد استفاده رادیو اکتیو و جایی که شما در حال درمان هستید، ممکن است لازم باشد چند روز پس از درمان در بیمارستان بستری شوید و در یک اتاق قرنطینه خاص قرار بگیرید تا دیگران در معرض تابش اشعه قرار نگیرند.

برخی از افراد ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان نداشته باشند. هنگامی که بیمار پس از درمان مجاز به رفتن به خانه می شود، دستورالعمل هایی در مورد نحوه دور شدن از دیگران دریافت می کند و مدت زمانی لازم است این اقدامات احتیاطی را رعایت کند.

اثرات جانبی کوتاه مدت درمان RAI ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حساسیت به لمس و تورم گردن
• تهوع و استفراغ
• تورم و حساسیت غدد بزاقی
• دهان خشک
• تغییرات طعم در دهان