سرور PLEX به شما کمک می‌کند تا مجموعه فیلم و موزیک‌های خود را به همان روشی که در Netflix یا Hulu پخش می‌کنید، استریم کرده یا به اشتراک بگذارید. بدون دردسر، فقط کافی است تمام مدیای خود را در سرور ریخته و آن را به هر دستگاهی که می‌خواهید منتقل کنید. سخن گفتن از نحوه راه اندازی و تنظیمات یک سرور PLEX خیلی ساده‌تر از انجام دادن این کار است، به خصوص که دستگاه‌های مختلفی هستند که می‌توانند به عنوان یک سرور PLEX عمل کنند و هر کدام تنظیمات مخصوص به خود را دارند.
ما در این مقاله قصد داریم تمام محصولات مورد نیاز برای راه اندازی سرور PLEX، از جمله بسیاری از موارد اختیاری را هم بررسی کنیم. اما جزئیات دقیق‌تر برای راه اندازی نرم افزار PLEX را می‌توانید از صفحه پشتیبانی PLEX پیدا کنید.
کامپیوتری برای اجرای سرور Plex Media
مهمترین مولفه سرور Plex، کامپیوتری است که فایلهای مدیای شما را مدیریت کرده و نرم افزار Plex را اجرا می‌کند. این کامپیوتر باید کوچک و کم‌مصرف باشد، چون به کابل برای اتصال به اینترنت نیاز دارد و 24/7 (24 ساعت روز در 7 روز هفته) کار خواهد کرد. می‌توانید از کامپیوتر شخصی یا لپ‌تاپ قدیمی به عنوان سرور Plex استفاده کنید. از این طریق در هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهید کرد، اما چنین دستگاهی فضای زیادی را اشغال کرده و برق زیادی هم مصرف می‌کند.
از کدام سیستم عامل باید استفاده کنید؟
Plex روی ویندوز، لینوکس، macOS و سیستم‌های اختصاصی NAS مانند Synology Diskstation کار می‌کند. سرورهای مبتنی بر ویندوز و macOS عملکردی مشابه با سرورهای مبتنی بر Linux دارند، بنابراین اگر با لینوکس راحت نیستید می‌توانید از سیستم‌عامل دیگری استفاده کنید.
استفاده از NAS کمی پیچیده است. برخی از افراد از دستگاه NAS برای نگهداری و مدیریت مدیای خود در کنار سرور Plex استفاده می‌کنند، بعضی دیگر هم کل عملیات، سرور و همه را روی یک دستگاه NAS اجرا می‌کنند. تلفیق همه چیز در یک دستگاه NAS، سرور Plex شما را کوچک‌تر و مدیریت آن را آسانتر می‌کند. اما این دستگاه‌های قدرتمند NAS که امکان تلفیق همه چیز را فراهم می‌کنند کمی گرانتر از بقیه هستند.
نیازمندی‌های سخت افزاری Plex چیست؟
برای راه اندازی یک سرور Plex نیاز به سخت‌افزار خیلی قدرتمندی ندارید. پردازنده i3 و 2 گیگابایت رم حداقل سخت افزاری است که برای راه‌اندازی plex نیاز است. بنابراین هر دستگاهی که در چند سال گذشته ساخته شده است احتمالا با سخت افزار موردنیاز Plex متناسب خواهد بود. با این حال مطمئنا از عملکرد یک سیستم قدرتمندتر لذت خواهید برد. بیشتر علاقه مندان به Plex استفاده از پردازنده i5 و 4 گیگابایت RAM (یا بیشتر) را هم پیشنهاد می‌دهند.
این نیازهای سخت‌افزاری هنگام ساخت سرور Plex از یک دستگاه NAS یا Raspberry Pi یا هر راه‌حل غیر معمول کمی مبهم می‌شوند. اگر قصد دارید سرور Plex خود را روی دستگاه NAS اجرا کنید، صفجه Plex NAS را بررسی کنید. در اینجا دستگاه‌های NAS با ویژگی‌های مختلف را مشاهده خواهید کرد بنابراین می‌توانید مناسب‌ترین دستگاه را براساس نیازهای خود پیدا کنید. Raspberry Pi 4 و NVIDIA Shield TV Pro می توانند Plex را با کیفیت 4K استریم کنند. این سرورهای Plex کوچک و ارزان جایگزین مناسبی برای plexهای کامپیوتری هستند.
انتخاب دستگاه مناسب برای راه اندازی سرور PLEX
اگر درراه اندازی سروز PLEX تازه‌کار هستید، پیشنهاد می‌شود با یک دستگاه کوچک و ارزان مانند Raspberry Pi 4 یا NVIDIA Shield TV Proشروع کنید. از آن جاییکه این دستگاه‌ها دارای قابلیت 4K و بسیار محبوب هستند، می‌توانید منابع زیادی را برای شروع کار و اعمال تنظیمات مربوطه پیدا کنید. به علاوه اگر دیگر به Plex نیازی نداشتید، فروش Pi 4 و NVIDIA Shield TV Pro بسیار آسانتر از دستگاه‌های دیگر خواهد بود.
یک سرور Plex مبتنی بر PC خصوصا اگر این کامپیوتر دارای اجزای قابل ارتقا باشد، نسبت به دستگاه Rasberry Pi ، NVIDIA Shield یا NAS انعطاف پذیری و قدرت بیشتری دارد. همانطور که اشاره شد شما می‌توانید از هر کامپیوتری که حداقل نیازمندی‌های یک سرور plex را برآورده می‌کند استفاده کنید اما PCهای کوچکی مثل Intel NUC به دلیل کوچک بودن، توان بالا و قیمت پایین بسیار مناسب خواهند بود.
دستگاه‌های Intel NUC بدون RAM، کارت گرافیک و سیستم‌عامل عرضه می‌شوند. بعد از خرید می‌توانید این اجزا را جداگانه تهیه و روی دستگاه نصب کنید. اما اگر با این شرایط راحت نیستید، احتمالا دستگاه‌های ویندوز 10 مانند Lenovo ThinkCentre یا HP Prodesk بهترین انتخاب خواهند بود.
فضای ذخیره‌سازی برای مدیا
اگر سرور Plex انتخابی شما حافظه داخلی نداشته باشد، شما نیاز به بک درایو خارجی برای قرار دادن فیلم ها، نمایش‌ها، موزیک‌ها و سایر فایلهای مدیا خواهید داشت. خوشبختانه برای راه اندازی سرور PLEX به SSD گران‌قیمت نیازی ندارید. یک HDD ارزان هم برای ذخیره‌سازی مدیای Plex مناسب است و بر کیفیت پخش تاثیری نخواهد داشت.
از کدام HDD برای رسانه استفاده کنیم؟
پیشنهاد می‌شود از یک هارددیسک NAS مانند WD Red Plus برای تنظیمات Plex خود (یا هر سرور دیگر) استفاده کنید، چرا که NAS HDD ها کندتر کار می‌کنند بنابراین طول عمر بالاتری نسبت به HDDهای معمولی دارند. این کاهش سرعت تاثیری بر کیفیت پخش استریم نخواهد داشت، چون تنها کار درایو، بازیابی فایلهای مدیا برای سرور Plex است.
متأسفانه برای اتصال این نوع HDD به سرور Plex از طریق USB، به محفظه درایو اکسترنال هم احتیاج دارید (مگر اینکه سرور شما یک کامپیوتر شخصی با درگاه‌های درایو باز یا دستگاه NAS باشد). اما اگر نمی‌خواهید این هزینه‌های اضافی را بپردازید، می‌توانید به جای آن از HDDهای اکسترنال درجه مصرف‌کننده (consumer-grade) مانند WD Passport استفاده کنید. توجه داشته باشید که این نوع هارد زودتر از بین می‌رود و انرژی بیشتری نسبت به NAS HDD مصرف می‌کند.
آیا باید از SSD به عنوان درایو Boot استفاده کرد؟
اگرچه دلیلی برای ذخیره مدیا در SSD وجود ندارد، با این حال استفاده از SSD به عنوان درایو سیستم Plex Media Server مزایایی دارد. مثل هر کامپیوتر دیگری، سرور Plex شما با درایو سیستم SSD سریعتر راه اندازی می شود. هنگام جستجو و جابجایی در کتابخانه آن، باید متوجه لگ (تاخیر) کمتری شوید. اگر از یک کامپیوتر قدیمی برای تامین انرژی سرور Plex خود استفاده می‌کنید، بهتر است درایو بوت آن را با یک SSD ارزان و کم‌ظرفیت مثل Kingston A400 جایگزین کنید.
پشتیبان‌گیری (Backup)
به یاد داشته باشید که هارد و SSD برای همیشه دوام ندارند. اگر می‌توانید هزینه کنید بهتر است برای تمام فایلهای مدیای خود یک درایو پشتیبان تهیه کنید. ویندوز را تنظیم کنید تا به طور خودکار محتوا را در این درایو پشتیبان بگیرد. اما دستگاه‌های NAS خودشان برای تهیه نسخه پشتیبان RAID ساخته شده‌اند. پس نیازی به هزینه اضافی نیست. کمی با ماشین‌حساب Synology RAID بازی کنید تا تنظیمات مناسب را پیدا کنید.
فایلهای ویدیویی برای پر کردن کتابخانه
سرور Plex بدون کتابخانه مدیا بی‌فایده است. باید فایلهای ویدیویی خود را از چند توزیع کننده DVD و دیسک های Blu-Ray بدون DRM تهیه کنید.
منابع فایل های ویدیویی
شما نمی‌توانید نسخه‌های دیجیتالی فیلم‌ها را برای Plex بخرید. حداقل از توزیع کنندگان عمده مثل Apple و Vudu نمی‌توانید. این توزیع کنندگان محتوای خود را پشت DRM (مدیریت حق دیجیتال) پنهان و قفل می‌کنند. به این صورت پخش فایلهای گفته شده را بدون اجازه از شبکه توزیع کننده یا نرم افزار پخش، غیرممکن می‌کنند. تنها پلتفرم‌های قابل توجهی که فیلم‌های بدون DRM می‌فروشند Vimeo on Demand و Drafthouse Films و برخی سایت‌های کوچک VHX-powered هستند. اما این توزیع کنندگان عمدتا فیلم‌های مستقل (indie) می‌فروشند پس باید فیلم های اصلی را از دی‌وی‌دی و Blu-Ray به دست آورید. بسیاری از فیلم‌ها را هم می‌توانید به صورت رایگان از اینترنت دانلود کنید.
کدگذاری چیست؟
تمامی فایلهای مدیا universal نیستند بعلاوه بعضی از دستگاه‌های موجود در خانه شما هم قادر به پخش برخی از قالب‌های فایل نیستند. به همین دلیل، Plex می‌تواند مدیا را در حین انتقال برای پخش رمزگذاری کرده و فایلهای ویدیویی را به فرمت مناسب دستگاه مقصد خود تبدیل کند. اگر سرور شما CPU متناسب با نیازهای سخت افزاری Plex داشته باشد هنگام استفاده معمولی نباید با تاخیر در کدگذاری روبرو شوید. با این حال، اگر در چندین دستگاه که همزمان به کدگذاری ویدیو نیاز دارند، ویدیو پخش می‌کنید ممکن است مشکلاتی از جمله lag ایجاد شود.
اگر سرور Plex شما قدرت زیادی ندارد، می‌توانید با تبدیل همه فایلهای ویدیو به MP4 (که همان قالب فایل universal است) و توسط Plex هم پیشنهاد می‌شود، کلا از رمزگذاری ویدیو جلوگیری کنید. برای فیلم‌هایی که از blu-ray استخراج شده‌اند هم فرمت MKV پیشنهاد می‌شود.