تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال در چیست ؟ {هرآنچه که باید بدانید}

این روزها سراسر جهان در حال تجربه یک انقلاب بزرگ در زمینه انتقال از کیف پول‌های دستی و سنتی، به سمت پول‌های دیجیتال است! دقیقا به همین دلیل است که حتی اگر هیچ علاقه‌ای به این حوزه نداشته باشید؛ باز هم به دفعات، نام‌هایی مانند ارز دیجیتال و رمزارز به گوشتان خواهد خورد!

برای افراد مبتدی و کسانی که به تازگی به فضای سرمایه‌گذاری و تجارت دیجیتال علاقه‌مند شده‌اند، تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال به عنوان یک سوال مبهم و بسیار پیچیده به نظر می‌رسد؛ اما در واقعیت، این دو مفهوم، فرق‌های فراوانی با همدیگر دارند.

در یک کلام می‌توان گفت که ارز دیجیتال، همان مدل الکترونیکی اسکناس و سکه است که می‌توان هر زمان و به راحتی، آن را به پول نقد تبدیل کرد. این در حالیست که رمزارز، نسخه رمزگذاری شده ارز دیجیتال است و بام‌های مختلفی از قبیل بیت‌ کوین، اتریوم و … در بازار خودنمایی می‌کند!

در این مقاله از مجله تکنولوژی ایده آل تک قصد داریم به بررسی کامل و دقیق تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال بپردازیم. اگر چند وقتی است که این حوزه شما را قلقلک می‌دهد و دوست دارید وارد آن شوید؛ حتما تا پایان با ما همراه باشید.

ارز دیجیتال چیست ؟

همان‌طور که به صورت خلاصه اشاره کردیم، ارز دیجیتال نوعی پول است که فقط به صورت دیجیتال یا الکترونیکی در دسترس است. این ارز با نام‌های دیگری همچون پول الکترونیکی، سایبر نقد (cybercash)، پول دیجیتال، ارز الکترونیکی و … هم شناخته می‌شود.

چند نکته کلیدی درباره ارز دیجیتال وجود دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• ارز دیجیتال فقط از طریق رایانه یا تلفن همراه هوشمند در دسترس است؛ زیرا تنها به صورت الکترونیکی وجود دارد.
• ارزهای دیجیتال معمولی نیازی به واسطه ندارند و اغلب، ارزان‌ترین روش برای معامله ارز هستند.
• همه رمزارزها قطعا ارز دیجیتال هستند؛ اما همه ارزهای دیجیتال لزوما رمزارز نیستند.
• یکی از مزایای ارزهای دیجیتال این است که انتقال یکپارچه ارزش را امکان‌پذیر کرده و می‌توانند هزینه‌های تراکنش را ارزان‌تر کنند.
• یکی از معایب ارزهای دیجیتال این است که می‌توانند برای تجارت بی‌ثبات باشند و از طرفی دیگر، مستعد هک شدن هم هستند.

تراکنش‌های مربوط به ارزهای دیجیتال با استفاده از رایانه یا کیف پول الکترونیکی متصل به اینترنت یا شبکه‌های تعیین شده انجام می‌شوند. در مقابل، ارزهای فیزیکی، مانند اسکناس و سکه‌های ضرب شده، ملموس هستند؛ به این معنی که دارای ویژگی‌های فیزیکی مشخصی هستند.

ارزهای دیجیتال کاربردی مشابه ارزهای فیزیکی دارند. می‌توان از آن‌ها برای خرید کالا و پرداخت هزینه خدمات استفاده کرد. آن‌ها همچنین می توانند استفاده محدودی را در میان برخی از جوامع آنلاین مانند سایت‌های بازی یا شبکه‌های اجتماعی پیدا کنند.

ارزهای دیجیتال همچنین تراکنش‌های فوری را امکان‌پذیر می‌کنند که می‌توانند به‌طور یکپارچه در سراسر جهان انجام شوند. به عنوان مثال، برای شخصی که در ایالات متحده مستقر است ممکن است به یک طرف مقابل مقیم سنگاپور با ارز دیجیتال پرداخت کند، مشروط بر اینکه هر دو به یک شبکه متصل باشند.

ارز دیجیتال یک اصطلاح فراگیر است که می‌تواند برای توصیف انواع مختلف ارزهای موجود در حوزه الکترونیکی استفاده شود. به صورت کلی، 3 نوع ارز دیجیتال وجود دارند که عبارتند از:

1. ارزهای رمزگذاری شده (رمزارزها)
2. ارزهای مجازی
3. ارزهای دیجیتال بانک مرکزی

بنابراین به عنوان یکی از اصلی‌ترین تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال باید به این نکته اشاره کنیم که رمزارز در حقیقت نوعی ارز دیجیتال است که رمزگذاری شده است!

رمزارز چیست ؟

رمزارز که به آن کریپتوکارنسی (cryptocurrency) نوعی ارز دیجیتال است که توسط رمزگذاری ایمن می‌شود تا امکان تقلب و استفاده کردن از آن بیش از یک بار، به صفر برسد. بسیاری از رمزارزها، شبکه‌های غیر متمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های رمزارزها این است که معمولا توسط هیچ نهاد یا مرجع مرکزی، صادر نمی‌شوند. بنابراین دولت‌ها نمی‌توانند هیچ دخالتی در تولید یا استفاده از آن‌ها داشته باشند.

رمزارزها دارای ویژگی‌های مشخصی هستند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• رمزارز شکلی از دارایی دیجیتال مبتنی بر شبکه است که در تعداد زیادی از رایانه‌ها توزیع شده است. این ساختار غیر متمرکز به آنها اجازه می‌دهد خارج از کنترل دولت‌ها و مقامات مرکزی وجود داشته باشند.
• برخی از کارشناسان بر این باورند که بلاک چین و فناوری‌های مرتبط با آن (از جمله رمزارزها) بسیاری از صنایع از جمله امور مالی و حقوقی را مختل می‌کند.
• مزایای رمزارزها شامل انتقال پول ارزان‌تر و سریع‌تر و سیستم‌های غیرمتمرکز است که در یک نقطه شکست، از بین نمی‌روند.
• از معایب رمزارزها می‌توان به نوسان قیمت، مصرف انرژی بالا برای فعالیت‌های ماینینگ و استفاده در فعالیت‌های مجرمانه اشاره کرد.

رمزارزها امکان پرداخت آنلاین امن را بدون استفاده از واسطه‌های شخص ثالث فراهم می‌کنند. “Crypto” که در اسم این ارز به کار رفته است، به الگوریتم‌های رمزگذاری مختلف و تکنیک‌های رمزنگاری مانند رمزگذاری منحنی بیضی، جفت‌های کلید عمومی-خصوصی، و توابع درهم‌سازی. اشاره دارد که از این ورودی‌ها محافظت می‌کنند.

به همین دلیل، حتی ارزهای محبوب مانند بیت کوین، به سختی برای معاملات خرده فروشی استفاده می‌شوند. با این حال، ارزش سرسام‌آور ارزهای دیجیتال باعث محبوبیت آن‌ها به عنوان ابزار معاملاتی شده است. همچنین به میزان محدودی از آن‌ها برای نقل و انتقالات برون مرزی نیز استفاده می‌شود.

انواع رمزارزها کدامند ؟

بیت کوین (Bitcoin) محبوب‌ترین و باارزش‌ترین ارز دیجیتال است. شخصی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو آن را اختراع کرد و در سال 2008 از طریق کاغذ سفید به دنیا معرفی کرد. با این‌حال، امروزه هزاران ارز دیجیتال در بازار وجود دارد.

هر رمزارز ادعا می‌کند که مشخصات و عملکرد متفاوتی دارد. به عنوان مثال، اتریوم خود را به عنوان گاز برای پلتفرم قرارداد هوشمند زیربنایی عرضه می‌کند. این در حالیست که XRP ریپل توسط بانک‌ها برای تسهیل نقل و انتقالات بین مناطق جغرافیایی مختلف استفاده می‌شود.

بین کوین که در سال 2009 در دسترس عموم قرار گرفت، همچنان پرمعامله‌ترین و تحت پوشش‌ترین ارز دیجیتال است. تا می 2022، بیش از 19 میلیون بیت کوین در گردش بود که ارزش کل بازار آن حدود 576 میلیارد دلار بود.

تا ماه نوامبر 2021 ارزش کل همه ارزهای دیجیتال موجود به بیش از 2.1 تریلیون دلار رسیده بود. جالب است بدانید 41 درصد از کل این ارزش را بین کوین تشکیل می‌دهد.

مهم ترین تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال چیست ؟

به احتمال زیاد زمانی که به تعریف جداگانه رمزارز و ارز دیجیتال پرداختیم، با بسیاری از تفاوت‌های این دو ارز آشنا شدید. ولی برای تکمیل مقاله، در ادامه به صورت دقیق به بررسی اختلاف آن‌ها در حوزه‌های مختلف می‌پردازیم:

نحوه کنترل 

شاید مهم‌ترین تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال در حقیقت به نحوه کنترل و نظارت آن‌ها مربوط می‌شود. در مورد ارز دیجیتال، بانک مرکزی، دولت، بانک‌ها و سایر واسطه‌ها در کنار هم، ارزش و نحوه انجام تراکنش‌ها را کنترل کرده و بر آن‌ها نظارت می‌کنند.

زمانی که این سیستم نظارتی نتواند به درستی ارزهای دیجیتال را کنترل کند، اتفاقات ناگواری رخ می‌دهند. به عنوان مثال، در سال 2019 ارزش لیر ترکیه دقیقا به همین دلیل، بیش از 40 درصد افت کرد! فروپاشی سیستم های مالی در میانمار و افغانستان از دیگر مثال‌ها در این زمینه محسوب می‌شوند.

از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال از استخراج تا مالکیت و انتقال دارایی‌های رمزنگاری شده، از یک رویه شفاف پیروی می‌کنند. ارزش آن نیز مستقل از مقامات بانک مرکزی و مشکلات ژئوپلیتیک منطقه‌ای است.

رمزگذاری 

این مورد در تعریف و مفهوم ارز دیجیتال و رمزارز هم کاملا مشخص است. همان‌طور که چندین بار اشاره شد، ارز دیجیتال در حقیقت یک پول الکترونیکی است که برای رمزگذاری آن، به هیچ الگوریتم ویژه‌ای نیاز ندارید.

از سوی دیگر، رمزارز در حقیقت نوعی ارز دیجیتال است که روی یک بلاک چین رمزگذاری و ایمن می‌شود. خود رمزارزها در کیف پول‌هایی ذخیره می‌شوند که امنیت سایبری بسیار بالاتری را ارائه می‌دهند.

شفافیت

شفافیت در حقیقت، مهم‌ترین ویژگی رمزارزها است و مالکان این ارز، به شدت روی آن تاکید دارند. همه جزئیات مربوط به تراکنش‌های رمزارز، به لطف وجود یک دفتر کل غیرمتمرکز که تمام جزئیات بلاک چین را ثبت می‌کند، در مالکیت عمومی قرار دارد.

این تمرکززدایی و شفافیت بالا در کنار عمومی بودن ترکنش‌ها (عدم کنترل دولت‌ها)، در واقع یکی از نیروهای محرکه است که منجر به پذیرش رمزارزها در سراسر جهان می‌شود.

ثبات

ارز دیجیتال به دلیل پذیرش گسترده در بازارهای جهانی، از پایداری و ثبات بیشتری نسبت به رمزارز که هنوز آن‌چنان رایج نشده، برخوردار است. از طرفی دیگر، مدیریت ارزهای دیجیتال هم ساده‌تر از رمزارزها است.

علاوه بر این، نوسان بالای قیمت رمزارزها، عامل دیگری است که باعث عدم ثبات و پایداری آن‌ها می‌شود. با این‌حال، به نظر می‌رسد در آینده‌ای نزدیک، همه این مشکلات حل شده و رمزارزها کنترل مبادلات تجاری را به صورت کامل، در دست می‌گیرند.

قانونی بودن 

اکثر کشورها در حال حاضر، در حال پذیرش و قانونی کردن رمزارزها هستند. در عین حال و از آن‌جایی که رمزارزها توسط هیچ نهاد رسمی (دولت، بانک مرکزی و …) مورد نظارت و کنترل قرار نمی‌گیرند، بسیاری از سیستم‌های اقتصادی سنتی (به ویژه در کشورهای جهان سوم)، هیچ ارزش و اعتباری برای آن‌ها قائل نمی‌شوند.

با این حال، افزایش سریع تعداد سپرده گذاران و موارد استفاده مختلف از بلاک چین و متاورس در آینده (که تنها روش پرداخت آن ارزهای رمزنگاری شده خواهد بود)، به این معنی است که رمزارزها دیر یا زود، در سراسر جهان قانونی خواهند شد.

کلام آخر

در دنیای امروز که با سرعت نور در حال حرکت به سمت یک جهان بدون مرز و دیجیتال است، عبارت‌هایی مانند ارز دیجیتال و رمزارز، هر روز و توسط نهادها و افراد مختلفی، مورد استفاده و بحث قرار می‌گیرند. به همین دلیل، داشتن اطلاعات کافی درباره آن‌ها، یک ضرورت مهم محسوب می‌شود.

در این مقاله به بررسی تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال پرداختیم. در صورتی که همچنان در این رابطه سوال یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت، پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.