عصر معاصر به عصر تکنولوژی شهرت دارد پس بنابراین اینترنت امروزه قسمت مهمی از زندگی مردم را تشکیل می‌دهد. بسیاری از افراد در فضای اینترنت مشغول به کار هستند، بیشتر خدمات سازمان‌ها و ادارات دولتی و خصوصی نیز بر پایه اینترنت است؛ بنابراین می‌توان گفت اینترنت یکی از نیازهای زندگی امروزی محسوب می‌شود.
امروزه دیگر نیازی نیست که برای پرداخت قبوض مسیر زیادی را تا بانک طی کنید و ساعت‌ها در صف بانک بمانید. می‌توانید تنها با فشردن چند دکمه روی کامپیوتر یا تلفن همراهتان و طی چند ثانیه تمام تراکنش‌های مالیتان را انجام دهید، شارژ بخرید، ریز حساب‌هایتان را ببینید، حساب چکتان را پر کنید و غیره.
اما در کنار این خدمات، اینترنت خطراتی هم دارد و یکی از این خطرات دسترسی غیرمجاز افراد به اطلاعات شما یا به‌اصطلاح هک است.
هک‌کردن چیست؟
هک‌کردن به معنای دستکاری، نفوذ یا دستیابی غیرمجاز به سیستم‌ها، شبکه‌ها یا داده‌های دیگر است. فردی که به‌صورت غیرقانونی و غیرمجاز به اطلاعات یا سیستم‌های دیگری دسترسی پیدا می‌کند، به‌عنوان یک هکر شناخته می‌شود.
تکنیک‌های هک می‌توانند شامل بهره‌برداری از ضعف‌های امنیتی، کدنویسی مخرب، کشف رمز عبور، حملات نفوذی به سیستم‌ها و شبکه‌ها، جاسوسی بر روی ارتباطات و دیگر روش‌هایی باشند که هدف آنها دستیابی به اطلاعات محرمانه، تخریب سیستم‌ها یا انجام فعالیت‌های نقض قوانین است. بیشتر فعالیت‌های هک به‌صورت غیرقانونی و آسیب‌رسان است و تحت عنوان جرم در بسیاری از کشورها شناخته می‌شود.
هکر (Hacker) به افرادی اشاره می‌کند که توانایی‌ها، مهارت‌ها و دانش فنی در زمینه امنیت رایانه و شبکه را دارند. هکرها به طور عمومی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- هکرهای قانونی (White Hat Hackers): همچنین با نام “هکرهای اخلاقی” یا “هکرهای سفید” شناخته می‌شوند.
- هکرهای غیرقانونی (Black Hat Hackers ): ین گروه افراد بر عکس هکرهای قانونی عمل می‌کنند. آنها برای دستیابی به اهداف غیرقانونی و عملیات مخرب از تکنیک‌های هک استفاده می‌کنند.
- هکرهای خاکستری (Gray Hat Hackers): این دسته از هکرها عملیاتی را انجام می‌دهند که نه به طور کاملا قانونی است و نه به طور کاملا غیرقانونی. آنها بدون اجازه مالک سیستم‌ها تست امنیت انجام می‌دهند و در صورت پیدا کردن ضعف‌ها، ممکن است به مالکان اطلاع دهند. این دسته از هکرها در برخی موارد برای اهداف انتقامی، آموزشی یا ارتقاء امنیت نیز فعالیت می‌کنند.
مهم است به یاد داشته باشید که برخی افراد هکر را با تصویر منفی و جنایت‌کارانه در نظر می‌گیرند، اما واقعیت پیچیده‌تر است و در هر دسته از هکرها افرادی با انگیزه‌ها و اهداف متفاوت وجود دارند.
آیا هک‌کردن وای‌فای جرم محسوب می‌شود؟
هک‌کردن وای‌فای دیگران از نظر قانونی جرم محسوب می‌شود. قانون جرائم رایانه‌ای معمولاً شامل جرائمی مانند نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری، دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی، سرقت هویت، تخریب داده‌ها و مخرب کردن سرویس‌های آنلاین است. این قوانین به‌منظور حفظ امنیت و حریم خصوصی افراد و جلوگیری از سوءاستفاده از فناوری اطلاعات تدوین شده‌اند.
مجازات هک وای‌فای و سایر جرایم رایانه‌ای ممکن است متفاوت باشد و بسته به قوانین هر کشور متغیر باشد. در برخی موارد، متخلفان ممکن است با پیگرد قانونی مواجه شده و مجازات‌هایی مانند جریمه مالی یا حبس را تحمل کنند؛ بنابراین، هک وای‌فای بدون مجوز می‌تواند عواقب قانونی جدی داشته باشد و بهتر است از انجام چنین فعالیت‌های غیرقانونی خودداری کنید.
مواد قانونی مربوط به جرم هک
بنا به ماده ۱۲ و ۱۳ قانون جرائم رایانه‌ای، هک‌کردن نمونه‌ای از سرقت اینترنتی و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات است. اگر فردی از ربودن اطلاعات دیگری برای کسب سود شخصی استفاده کند، اقدام او به‌عنوان یک جرم شناخته می‌شود. باتوجه‌به این قانون، هک‌کردن وای‌فای نیز جرم محسوب می‌شود، زیرا دسترسی غیرمجاز به داده‌های فرد دیگری را شامل می‌شود. اگر فردی به اینترنت وای فایی دسترسی غیرمجاز پیدا کند و از آن استفاده کند درحالی‌که هزینه آن را نپرداخته است، این نیز به‌عنوان یک جرم در نظر گرفته می‌شود و قانون مجازات‌هایی برای این جرم تعیین کرده است.
مجازات هک‌کردن وای‌فای در فصل سوم قانون جرائم رایانه‌ای که به موضوع کلاهبرداری و سرقت اختصاص دارد، در بندهای ۱۲ و ۱۳ آمده است:
ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای
«هرکس به طور غیرمجاز، داده‌های متعلق به شخص دیگری را به سرقت برده، درصورتی‌که داده‌ها در اختیار صاحب خود باشد، به جرم خواهد افتاد و مجازات نقدی آن بین یک میلیون تا بیست میلیون ریال و درصورتی‌که داده‌ها در اختیار صاحب خود نباشد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا مجازات نقدی آن بین پنج میلیون تا بیست میلیون ریال یا هر دو خواهد بود.»
ماده ۱۳ قانون جرائم رایانه‌ای
«هرکس به طور غیرمجاز از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، با ورود، تغییر، حذف، ایجاد یا اختلال در داده‌ها و یا به‌منظور کسب منفعت مالی برای خود یا دیگری، بازیابی مال، به حبس از یک تا پنج سال یا مجازات نقدی آن بین بیست میلیون تا صد میلیون ریال یا هر دو خواهد بود.»
چنانچه فردی به‌صورت غیرمجاز رمز عبور شبکه وای‌فای افراد دیگر را هک کند، اما از آن استفاده نکند، مجازات او شامل حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا پرداخت جریمه‌ای بین ۵۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان است و در برخی موارد ممکن است فرد به هر دوی این مجازات‌ها محکوم شود.
درصورتی‌که فرد مرتکب جرم هک‌کردن شده و از آن استفاده نیز کند، مجازات او طبق قانون فوق، شامل حبس از یک تا پنج سال یا جریمه‌ای نقدی بین ۲ تا ۱۰ میلیون تومان و یا هر دوی آنها خواهد بود.
شکایت از جرم هک وای‌فای
به‌منظور شکایت از فردی که وای‌فای را هک کرده است، شاکی باید مراحل زیر را دنبال کند:
- ایجاد حساب کاربری در سامانه ثنا: شاکی باید در سامانه ثنا یک حساب کاربری ایجاد کند تا بتواند شکایت خود را ثبت کرده و پیگیری کند.
- احراز هویت: برای احراز هویت، فرد باید به آدرس الکترونیکی adliran.ir مراجعه کند و یا به صورت حضوری با داشتن مدارک موردنیاز به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی مراجعه کند.
- تنظیم شکوائیه: شاکی می‌تواند برای تنظیم شکوائیه، از نمونه‌های مشابه موجود در اینترنت استفاده کند یا با کمک یک وکیل، مشاوره دریافت کند. سپس شکایت تنظیم شده را تایپ کرده و در قالب فایل Word یا PDF در یک فلش در اختیار خود نگه دارد.
- مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک: فرد باید با حمل نام کاربری و رمز عبور سامانه ثنا و فایل تایپ شده، به نزدیک‌ترین دفتر خدمات الکترونیک مراجعه کند. پس از پرداخت هزینه دادرسی و تعرفه خدمات قضایی، شکایت ثبت و به دادسرا ارسال می‌شود.
مراحل رسیدگی به جرم
پس از تکمیل شکایت و ارسال آن به دادسرا، پرونده تشکیل می‌یابد و تحقیقات مقدماتی دربارهٔ جرم آغاز می‌شود. سپس شواهد و دلایل بررسی می‌شوند و در صورت عدم وجود دلایل کافی، شکایت مختومه می‌شود؛ اما اگر شواهد و مدارک اثبات جرم کافی باشند و وقوع جرم توسط دولت را ثابت کنند، قرار جلب متهم صادر می‌شود و کیفرخواست به دادستان ارجاع داده خواهد شد.
بعدازاین مراحل، دادسرا پرونده را به دادگاه کیفری ارسال می‌کند تا رسیدگی‌های لازم انجام شود. در صورت ثابت‌شدن جرم متهم، حکم قطعی صادر می‌شود و دادستان می‌تواند اقدام به اجرای مجازات نماید.
در نهایت، توصیه می‌شود که در صورت رخ‌دادن جرم مذکور، با وکیل خود مشورت کنید تا بهترین شکل ممکن دادخواستتان را تهیه کند. برای پیگیری پرونده‌های مرتبط با جرائم اینترنتی، با یک وکیل سایبری در ارتباط باشید.