از زمان ظهور مجدد هدست واقعیت مجازی (VR) در سال ۲۰۱۲، بازار آن رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. اخیرا سرعت این رشد شتاب گرفته است که بخشی از آن به لطف فناوری‌های بهبود یافته، محتوای بهتر و هزینه‌های پایین تجهیزات است.
با این حال حتی با وجود نفوذ روز افزون، هدست واقعیت مجازی هنوز هم برای بسیاری از افراد یک فناوری جدید و ناآشنا است.
به همین خاطر ما در این مقاله از مجله تکنولوژی ایده آل تک یک راهنمای کامل در مورد هدست واقعیت مجازی تهیه کرده‌ایم.
هدست واقعیت مجازی چیست؟
در ابتدایی‌ترین حالت، هدست واقعیت مجازی در واقع یک وسیله تحویل VR یا همان واقعیت مجازی (Virtual Reality) است. همانطور که از نام آن پیدا است، باید آن را روی سر قرار دهید. به طور معمول دارای یک جفت نمایشگر استریوسکوپی یا لنزهای مخصوص است که به فرد اجازه می‌دهد تا VR را تجربه کند.
انواع مختلف هدست واقعیت مجازی
با اینکه تعداد بی‌شماری سازنده و مدل هدست واقعیت مجازی وجود دارد؛ اما فقط چند نوع مختلف وجود دارد که باید درباره آنها بدانید. دانستن طراحی کلی هر یک به شما کمک می‌کند تا برای خرید هدست واقعیت مجازی راحت تصمیم گیری کنید.
بعدا به جزئیات بیشتری درمورد این مدل خواهیم پرداخت؛ اما فعلا می‌توانید هدست‌های Tethered را به عنوان قدرتمندترین نوع هدست واقعیت مجازی در نظر بگیرید.
هدست‌های «Smartphone» منحصر به فرد هستند؛ زیرا منبع سیگنال VR (یعنی تلفن هوشمند شما) مستقیما در هدست قرار می‌گیرد. هدست واقعیت مجازی Smartphone از نظر طراحی، سازگاری، قابلیت‌ها و عملکرد بسیار متفاوت است.
نکات مثبت و منفی هدست واقعیت مجازی
حالا که انواع مختلف هدست واقعیت مجازی را شناختیم، بد نیست تا در مورد نکات مثبت و منفی هر یک صحبت کنیم. البته باید به خاطر داشته باشید که گرچه هر نوع طراحی، دارای تعدادی نکات منفی و مثبت است؛ اما این بدان معنا نیست که مدل‌های مختلف موجود در آن نوع طراحی، به طور مساوی از یک کیفیت برخوردار هستند.
برخی از هدست‌های Tethered از قدرت بیشتری نسبت به سایر هدست‌ها برخوردار هستند. حتما این موضوع را به خاطر بسپارید؛ به خصوص وقتی که نوع هدست واقعیت مجازی مورد نظر خود را پیدا کردید و برای خرید آماده هستید.
هدست واقعیت مجازی Tethered
از آنجا که این نوع هدست‌ها به یک رایانه شخصی یا کنسول متصل هستند، به طور کلی قدرت بیشتری نسبت به همتایان Untethered خود دارند. قدرت بیشتر غالبا به معنای عملکرد بهتر و همه جانبه، توانایی مدیریت برنامه‌های فشرده‌تر از نظر گرافیکی و دسترسی بهتر به طیف وسیعی از بازی‌ها و محتوا است.
یک مثال خوب از مزایا و معایب هدست‌های Tethered، هدست واقعیت مجازی «Oculus Rift S» است. این یک مدل مجهز به رایانه شخصی است که قادر است به بیشترین تقاضای گرافیکی موجود در VR دسترسی داشته باشد و از آن استفاده کند.
به این ترتیب عملکرد کلی آن عالی است و ظرفیت بالایی دارد. با این حال به دلیل اینکه هدست Oculus Rift S توسط یک کابل اتصال، به رایانه شخصی متصل می‌شود، آزادی عمل را مانند برخی از هدست‌های Untethered ارائه نمی‌دهد.
هدست‌های واقعیت مجازی Untethered
این هدست‌ها به لطف طراحی بی سیم خود، به اندازه نسخه‌های متصل به کابل دست و پا گیر نیستند. این میزان از آزادی عمل و تحرک می‌تواند تجربه واقعیت مجازی و احساس غوطه وری را برای کاربر طبیعی‌تر جلوه دهد.
برای مثال می‌توان هدست واقعیت مجازی «Oculus Quest» را در نظر بگیرید. این هدست به لطف طراحی بی سیم خود، آزادی عمل کامل و احساس غوطه وری را بیشتر از مدل (Oculus Rift S) افزایش می‌دهد.
با این حال، هدست Oculus Quest به اندازه Oculus Rift S قدرتمند نیست؛ بنابراین از تمامی موارد مشابه پشتیبانی نمی‌کند و همچنین قادر به دسترسی به همه کتابخانه‌های محتوا نیست.
هدست واقعیت مجازی Smartphone
این مدل از نظر راحتی و کاربری مناسب حرف ندارد. نصب آنها آسان است، می‌توانید آنها را تقریبا در هر جایی بپوشید و بسیار کاربرپسند هستند. علاوه بر این، از محتواهای زیادی پشتیبانی می‌کنند و در مقایسه با سایر هدست‌های واقعیت مجازی، تقریبا ارزان‌تر هستند.
هدست واقعیت مجازی Smartphone معمولا از قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند صدای استریو یا ردیابی حرکت برخوردار نیست. آنها به شما این امکان را می‌دهند تا محتوا تماشا کنید، به اطراف خود نگاه کنید و تا حدی خود را در برخی از فیلم‌های VR غوطه ور کنید؛ اما این تقریبا تمام چیزی است که ارائه می‌دهند.
نکات مهم برای خرید هدست واقعیت مجازی
اکنون که انواع مختلف هدست واقعیت مجازی را به همراه برخی از قابلیت‌ها و محدودیت‌های ذاتی آنها شناختیم، وقت آن است که بفهمیم کدام یک برای شما مناسب است.
برای کمک به تصمیم گیری، اجازه دهید تا از اطلاعاتی که تاکنون آموخته‌ایم برای پاسخ به چند سوال اصلی که باید قبل از خرید هدست VR از خود بپرسید، استفاده کنیم.
چه نوع محتوایی می‌خواهید؟
در حال حاضر محتواهای در دسترس از VR، بسیار زیاد و متنوع است؛ مانند بازی‌ها، فیلم‌ها، تورها، رویدادهای زنده، برنامه‌های آموزشی، سمینارها و گفتگوهای متقابل. البته این لیست همچنان ادامه دارد. تصمیم گیری درباره نوع محتوایی که بیشتر به آن علاقه دارید و احتمالا به دنبالش هستید، به شما در انتخاب نوع مناسب هدست واقعیت مجازی کمک می‌کند.
کدام ویژگی‌های عملکردی برای شما مهم است؟
به راحتی می‌توان انواع مختلف هدست VR را رده بندی کرد. از آنجا که هدست‌های Tethered قدرتمندتر از هدست‌های Untethered هستند، بنابراین باید عملکرد بهتری داشته باشند.
اگر به دنبال یک هدست جدید با وضوح بالا و رفرش سریع هستید، بنابراین باید هدست‌های tethered را بررسی کنید. با این حال وقتی صحبت از عملکرد می‌شود، موارد استثنایی هم وجود دارد؛ به ویژه هنگامی که مشخصات فردی هر هدست را بررسی می‌کنید.
به عنوان مثال هدست «HP Reverb» را در نظر بگیرید. این یک هدست واقعیت مجازی Untethered است. با دانستن این موضوع ما می‌توانیم فرض کنیم که آزادی عمل بیشتری نسبت به هدست‌های مشابه خود دارد و بسته به کاربر، تجربه غوطه وری بیشتری هم دارد.
همچنین ممکن است تصور کنیم که هدست Reverb به عنوان یک دستگاه Untethered، قدرت کمتری نسبت به همان هدست‌های tethered دارد و عملکرد آن هم چندان چشمگیر نیست؛ اما در این مورد اشتباه خواهیم کرد.
با این حال بیشتر کاربران به دنبال نمایش با کیفیت هستند. برای کسانی که این را می‌خواهند، قانون «قدرت بیشتر برابر با عملکرد بهتر» می‌تواند کمک کننده باشد. کسانی که به دنبال قابلیتی بیشتر از بقیه هستند (برای مثال وضوح)، حتما باید هدست Reverb را مد نظر داشته باشند و انواع دیگر را هم بررسی کنند.
فضای بازی شما چقدر بزرگ است؟
یکی از کنایه‌های VR این است که یک دروازه برای ورود به دنیایی از امکانات بی‌نهایت و افق‌های گسترده است؛ اما رسیدن به این جهان‌ها و افق‌ها تا حد زیادی به اندازه آپارتمان تنگ شما بستگی دارد!
به عبارت دیگر اندازه فضای بازی شما در دنیای واقعی حکم می‌کند که می‌توانید به کدام دنیای مجازی دسترسی داشته باشید.
برای استفاده از یک هدست واقعیت مجازی، به یک فضای خالی برای فعالیت نیاز دارید. این فضا در واقع محل بازی شما است. اینکه محل بازی شما چقدر باید بزرگ باشد به نوع هدست، سیستم ردیابی و محتوای آن بستگی دارد.
حدس شما درست است؛ هدست واقعیت مجازی tethered فضای بیشتری را اشغال می‌کند. سیستم‌های tethered نه تنها به یک فضای خاص برای بهترین عملکرد احتیاج دارند، بلکه برای قرارگیری رایانه متصل به شما و اجزای جانبی (محل قرار گیری، بلندگوهای خارجی و غیره) به فضای بیشتری احتیاج دارند.
با این حال برخی از هدست‌های واقعیت مجازی، حالت «فضای کاهش یافته» دارند که به شما این امکان را می‌دهد تا تعدادی از بازی‌ها را در فضای محدودتری بازی کنید.
بر خلاف عملکرد مناسب، فقط هدست‌های Smartphone به شما این امکان را می‌دهند تا با کمترین فضای بازی موردنیاز (یا اصلا هیچ فضای بازی) از بالاترین پتانسیل هدست خود استفاده کنید. البته دلیل این امر این است که هدست‌های Smartphone عمدتا تجربیات VR را بدون تحرک ارائه می‌دهند و اصلا به حرکت و تعامل احتیاجی ندارد.
چقدر می‌خواهید خرج کنید؟
تا همین چند سال پیش، تجربه بهترین VR در بازار به معنای از دست دادن مبلغ قابل توجهی پول بود. در واقع لذت بردن از محتواهای سطح بالای VR به یک کامپیوتر قدرتمند، هدست tethered و یک سرمایه گذاری قابل توجه نیاز داشت.
این یک خبر خوب برای کسانی است که درباره واقعیت مجازی کنجکاو هستند؛ اما نمی‌خواهند تمام موجودی کارت اعتباری خود را خرج کنند. با این حال بازه قیمتی مختلف برای هر نوع هدست واقعیت مجازی، قدرت و عملکرد مختلفی را هم ارائه می‌کند. بنابراین هرچقدر یک هدست قدرتمندتر باشد، عملکرد آن هم بهتر است.
هرچه عملکرد بهتر باشد، هزینه آن هم بیشتر خواهد بود. پس به طور کلی می‌توانید فرض کنید که هدست‌های tethered گران‌تر از هدست‌های untethered هستند. از طرفی معمولا هدست‌ها untethered از هدست‌های Smartphone گران‌تر هستند.
چقدر احساس راحتی دارید؟
با توجه به اینکه هدست واقعیت مجازی روی صورت شما بسته می‌شود، یکی از سوالاتی که که کاربران احتمالی VR فراموش می‌کنند از خود بپرسند این است که آیا هنگام استفاده از هدست برای مدت طولانی، احساس راحتی دارند یا خیر؟ این واقعا یک سوال مهم است و تأثیر قابل توجهی در تجربه کلی VR شما دارد.
خب راه حل چیست؟ ساده ترین راه برای فهمیدن اینکه یک هدست راحت است یا نه، فقط امتحان کردن آن است. البته همه نمی‌توانند از فروشگاه بازدید کنند. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید که هدست چقدر راحت است و از طرفی هم نمی‌توانید آن را به صورت شخصی امتحان کنید، فاکتورهایی وجود دارد که می‌توانید به صورت آنلاین بررسی کنید تا به درک شما کمک کند.
کسانی که آشنایی زیادی با هدست واقعیت مجازی ندارند، بهتر است ابتدا به وزن آنها توجه کنند. اگر یک هدست سنگین است، پس پوشیدن آن برای مدت طولانی راحت نیست. به همین ترتیب ساختار آن را بررسی کنید.
از چه موادی استفاده شده است؟ آیا هدست دارای بالشتک است؟ آیا بندها قابل تنظیم هستند؟ هدستی که دارای بالشتک است، به راحتی قابل تنظیم است و می‌توانید آن را متناسب با نیازهای خود تنظیم کنید.
کاربرانی که از عینک استفاده می‌کنند باید بررسی کنند که آیا هدست با مشخصات و دستور پزشک آنها سازگار است یا خیر. در آخر نظرات کاربران را بخوانید. بازخورد مشتریان قدیمی و مصرف کنندگان هدست واقعیت مجازی، می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید آیا هدست مناسب شما است یا خیر.
سخن آخر
و همین! شما با خواندن این راهنما تمام اطلاعات لازم برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد خرید هدست واقعیت مجازی را در اختیار دارید. اکنون شما انواع مختلف هدست VR را می‌شناسید، از نقاط ضعف و قوت هرکدام مطلع هستید و اگر به سوالات ما پاسخ داده باشید، باید بدانید کدام نوع هدست برای شما مناسب است.
اگر سوال دیگری در مورد هدست‌های واقعیت مجازی دارید (به طور کلی یا در مورد مدل‌های خاص)، لطفا در بخش نظرات همین مقاله با ما مطرح کنید تا در اولین فرصت، پاسخگوی شما عزیزان باشیم.
