راهنمای خرید کارت گرافیک
خرید قطعات الکترونیکی و سخت افزار کامپیوتر همیشه با سختی و حساسیتهای خاصی همراه بوده است. مخصوصا که در بسیاری از موارد شناسایی محصولات اصل از محصولات تقلبی کار سخت و پیچیدهای میباشد. خرید کارت گرافیک هم از این قاعده مستثنی نمیباشد و انتخاب یک کارت گرافیک متناسب با نیازهای هر فرد میتواند چالش بزرگی باشد. اگر با قطعات کامپیوتر آشنایی کافی ندارید و می خواهید کارت گرافیک خود را تعویض کنید حتما راهنمای خرید کارت گرافیک را در ایده آل تک بخوانید.
کارت گرافیک چیست؟
هر تصویری که روی صفحه نمایش کامپیوتر، گوشی یا هر گجت دیگری قابل مشاهده میباشد از تعداد زیادی پیکسل تشکیل شده است و مجموع این پیکسلها تصویر کلی را برای ما شکل میدهند. اما تصاویر و هر اطلاعات دیگری که وجود دارد به صورت کدهای باینری در کامپیوتر ذخیره میشوند. در نتیجه یک مترجم نیاز است تا کدهای باینری را به تصاویر قابل درک برای ما تبدیل کند. کارت گرافیک قطعهای سخت افزاری است که وظیفه ایجاد تصاویر روی مانیتور را بر عهده دارد. در واقع کارت گرافیک با این کار به ما کمک میکند که بتوانیم با وسایل الکترونیکی ارتباط برقرار کرده و از آنها استفاده کنیم.
اجزای کارت گرافیک
کارتهای گرافیکی از اجزای بسیار زیادی تشکیل شدهاند که هر کدام از آنها وظیفه خاصی را بر عهده دارند. آشنایی با این اجزا میتواند درک ما را از نحوه کار این قطعه بهتر آگاه کند. مهمترین اجرای این قطعه را میتوانید در زیر مشاهده کنید:
GPU یا واحد پردازش گرافیکی
GPU مخفف عبارت graphics processing unit میباشد و به معنی واحد پردازش گرافیکی میباشد که اصلیترین عضو و قلب تپنده کارت گرافیک میباشد. این واحد تمام پردازشهایی که در کارت گرافیک صورت میگیرد را به عهده دارد و به عبارتی دیگر میتوان گفت که این قطعه مهمترین جزء هر کارت گرافیکی میباشد. چرا که پردازش و تبدیل کدها به تصاویر قابل مشاهده و قابل فهم کار آسانی نیست.
در بسیاری از کارتهای گارفیک از یک GPU استفاده میشود اما جدیدا استفاده از دو GPU در حال گسترش است هر چند که بسیار فراگیر نمیباشد. در حقیقت GPU را میتوان پردازنده کارت گرافیک در نظر گرفت. البته در نظر داشته باشید که خود GPU هم داراری اجرای مختلفی میباشد و معماری به کار رفته در هر GPU با بقیه متفاوت است.
VRAM
VRAM دومین جزء مهم کارت گرافیکی است که عملکردی مشابه RAM در سیستم دارد. RAM عبارت است از یک حافظه موقت که کارها و فعالیتهای جاری سیستم را مدیریت میکند و به کامپیوترها کمک میکند که کارها را آسانتر انجام دهد. VRAM یا video RAM همین کار را برای کارت گرافیک انجام میدهد. در واقع VRAM محلی است که تمام دادههای گرافیکی و ساختار بازی برای پردازش توسط GPU در آن ذخیره میشود. این حافظه موقت میتواند سرعت کارت گرافیکی را تا حد زیادی
بالاتر ببرد و قدرت پردازش آن را افزایش بدهد.
VRM
قبل از هر چیزی لازم است که بگوییم VRM و VRAM با هم متفاوت هستند و هر کدام از آنها وظایف خاص خود را بر عهده دارند. VRM یا Voltage Regulator Module مدار اصلی است که انرژی مورد نیاز GPU را تأمین میکند. منبع تغذیه معمولا ولتاژ بالایی دارد و باید تعدیل شود تا GPU بتواند از این منابع به درستی استفاده کند.
در حالت کلی میتوان گفت که این قطعه ولتاژ ۱۲ ولت ورودی از منبع تغذیه را به ولتاژ یک یا یک و نیم ولتی تبدیل خواهد کرد. توجه داشته باشید که در برخی از موارد یک کارت گرافیک ممکن است یک یا چند VRM داشته باشد و در نتیجه به خنک کننده بهتر و قویتری نیاز پیدا خواهد کرد. در زمان خرید کارت گرافیک علاوه بر VRAM و GPU باید به VRM هم توجه داشته باشید.
خنک کننده
یکی از مهمترین اجزای هر کارت گرافیکی، جزء خنک کننده یا فن آن میباشد. کار این قطعه پایین نگه داشتن دمای GPU، VRAM و VRM میباشد تا در عملکرد نهایی کارت گرافیک اختلالی ایجاد نشود. خنک کننده یا کولرهای کارت گرافیکی میتوانند فعال یا منفعل باشند. در خنک کننده فعال، کولر دارای هیت سینک و فن (HSF) است در حالی که در خنک کننده غیرفعال، کولر تنها هیت سینک دارد.
بیشتر کارتهای گرافیک از راه حل خنک کننده فعال استفاده میکنند زیرا به طور کلی به فضای کمتری احتیاج دارد و عملکرد بهتری از خود نشان میدهد. خصوصاً در هنگام اورکلاک، در حالی که خنک کننده غیرفعال معمولاً در پردازندههای گرافیکی سطح پایین و دارای قدرت کمتری استفاده میشود و کاملاً بیصدا است. اما تعداد کمی کارت گرافیک میان رده خوب وجود دارد که دارای خنک کننده غیرفعال یا فقط هیت سینک باشد. برخی از کارتهای گرافیک سطح بالا نیز با Liquid / Water Cooling یا Hybrid Cooling Solution ارائه میشوند. این روشها علاوه بر کاهش صدای کامپیوتر معمولا نسبت به خنک کنندهها رایج عملکرد بهتری از خود نشان میدهند.
PCB یا برد مدار چاپی
PCB پایهای است که در آن تمام اجزای سازنده از جمله GPU، VRAM، VRM، خازنها، سنسورها و غیره و نمایشگرها نصب شدهاند. کارتهای گرافیک پیشرفته دارای اجزای بیشتری هستند، بنابراین در مقایسه با کارت گرافیکهای mid-range و سطح پایین، به PCB بزرگتری نیاز دارند. PCB در حقیقت همان برد اصلی میباشد که اتصالات بین اجزای مختلف کارت گرافیک را فراهم میکند و بدون آن نمیتوان انتظار هیچ عملکردی از کارت گرافیک داشته باشید.
راهنمای خرید کارت گرافیک؛ انواع کارت گرافیک
در راهنمای خرید کارت گرافیک باید به انواع کارت گرفیک نیز اشاره نمود تا هر فرد با توجه به نیاز خود بتواند نوع مناسب را انتخاب کند. در حقیقت انواع آن را به سه دسته کلی میتوان تقسیم کرد:
Onboard graphics یا کارت گرافیکی یکپارچه
Onboard graphics یک قطعه میباشد که روی برد اصلی کامپیوتر شما نصب میشود و میتواند کارهای مورد انتظارتان را برای شما انجام دهد. این قطعه معمولا از قدرت پردازش بالایی برخوردار نمیباشد ولی در بسیاری از موارد میتواند نیازهای کاربر را برآورده کند. یکی دیگر از ویژگیهای مهم Onboard graphics این است که انرژی کمتری مصرف میکند و به طبع آن فشار کمتری به سیستم شما وارد خواهد شد. این نوع کارت گرافیک معمولا در کنار کارت گرافیکهای Discrete به کار میرود و میتواند عملکرد بهینهتری را برای سیستم شما فراهم کند. در واقع برای کارهای سبکتر، کارت گرافیک onboard به کار میرود و در مواردی که به قدرت گرافیکی بیشتری نیاز داریم، کارت گرافیکی Discrete به میدان آمده و کارها را مدیریت خواهد کرد. این رویکرد بیشتر در لب تاپها دیده میشود.
کارت گرافیک Discrete یا مجزا
این کارت گرافیک برای مصارف سنگین و کارهایی که پردازش گرافیکی زیادی نیاز دارند به کار میرود. در واقع کارت گرافیک Discrete یک قطعه کاملا مجزا است و از طریق پورت به مادربرد اصلی متصل خواهد شد.
کارت گرافیک هایexternal
دو نوع قبلی کارت گرافیک داخل کیس یا لب تاپ شما قرار میگرفتند و وظایف خود را انجام میدادند. اما در برخی از موارد نیاز است که از کارت گرافیکهای external بهره بگیریم. این قطعه به عنوان یک قطعه خارجی قابل استفاده است و میتوانید به وسیله کابل usb آن را به سیستم خود اضافه کنید. کارت گرافیک external بیشتر برای کسانی که کارت گرافیک آنها ضعیف است یا میخواهند با سیستم فعلی خود کارهای سنگینتری را انجام دهند، کاربرد دارد.
در زمان خرید باید به چه ویژگیهایی توجه داشته باشیم؟
برخی از موارد وجود دارند که در راهنمای خرید کارت گرافیک باید حتما به آن ها اشاره نمود تا شما بتوانید یک خرید متناسب با نیاز های خود داشته باشید.
بودجه
در اولین مورد از راهنمای خرید کارت گرافیک به سارغ بودجه می رویم. خرید کارت گرافیک هم از این قاعده مستثنی نمیباشد. هر چه بودجه بیشتری به این کار اختصاص بدهید، قطعا میتوانید کارت گرافیک مناسبتری برای خودتان انتخاب کنید. پس سعی کنید متناسب با بودجه خودتان کارت گرافیکی مناسبی را انتخاب کنید.
نوع کاربری
شما باید قبل از هر کاری بدانید که از کامپیوتر خود برای چه کاری استفاده میکنید. اگر فقط برای کارهای ساده مانند وبگردی، تماشای فیلم یا نوشتن یک مطلب از کامپیوتر استفاده میکنید، نیازی به صرف هزینه زیاد برای خرید کارت گرافیک نیست. حتی در برخی از موادرد نیازی نیست که از کارت گرافیک مجزا استفاده کنید. بلکه میتوانید از سیستمهای یکپارچه استفاده کنید. اما اگر با کامپیوترتان کارهای سنگینی مانند: بازیهای سنگین یا تدوین فیلم انجام میدهید؛ نیاز است که از یک کارت گرافیک مجزا استفاده کنید. شاید در برخی از موارد لازم باشد که علاوه بر کارت گرافیک سیستم از کارت گرافیکهای external هم استفاده کنید. پس به نوع کاری که میخواهید انجام دهید، توجه کنید.
کیفیت تصاویر
یکی از مواردی که برای خرید کارت گرافیک کمتر به آن توجه میشود، کیفیت تصویر و نرخ به روزرسانی تصاویر میباشد. هر چه مانیتور و سیستم شما نرخ به روزرسانی بیشتریس داشته باشد، باید از کارت گرافیک قویتری استفاده کنید. این مورد مخصوصا در زمانی که میخواهید بازی کنید یا فیلم ببینید، بیشتر خود را نشان خواد داد.
تعداد هستهها
دیگر از موارد مهم در انتخاب کارت گرافیک، توجه به تعداد هستههای این قطعه میباشد. محصولی که تعداد هستههای بیشتری دارد، کارایی بیشتری را برای شما فراهم خواهد کرد. این را در نظر داشته باشید که هستههای GPU با هستههای پردازنده متفاوت است و هر کدام کاربرد و وظیفه خاص خود را دارند.
حجم کارت گرافیک
حجم کارت گرافیک یکی از سادهترین معیارها برای انتخاب این قطعه حیاتی میباشد. هر چه حجم کارت گرافیک بیشتر باشد، توان آن هم برای اجرای کارهای سنگینتر مناسبتر میباشد. بنابراین قبل از خرید کارت گرافیک تعیین کنید که حجم مورد نیاز سیستم شما چقدر میباشد.
نسل کارت گرافیک
همه میدانیم که پس از گذشت مدتی محصولات جدید با معماری و ساختار جدید به بازار عرضه خواهد شد. بازار کارتهای گرافیکی هم در سالهای اخیر دستخوش تغییرات بسیار زیادی شده است. درحال حاضر کارت گرافیک با معماریهای زیر به بازار عرضه میشود.
DDR3
کندترین و قدیمیترین معماری ساخت کارت گرافیک میباشد که فقط در محصولات پایین رده و قدیمی به کار میرود.
GDDR5
پر کاربردترین نوع کارت گرافیک میباشد که در بسیاری از سیتسمهای میان رده و رده بالا به کار گفته میشود. یکی از مزایای GDDR5 پهنای باند مناسب آن میباشد.
GDDR5X
GDDR5X نسخه آپدیتتری از GDDR5 میباشد که برخی از باگهای آن را ندارد و مخصوص کارت گرافیکهای پرچم دار و به روز میباشد. اما قیمت آن نسبت به سایر محصولات بالاتر است به همین دلیل در برخی از موارد افراد از خرید آن صرف نظر میکنند. پس اگر میتوانید از پس هزینه آن بر بیایید، گزینه مناسبی است که میتواند نیازهای شما را برای چند سال پاسخگو باشد.
HBM و 2HBM
HBM و 2HBM معماریهای جدید و نوینی هستند که هنوز در محصولات تجاری دیده نمیشوند و با توجه به هزینههای بالای آنها فعلا قادر به خرید این محصولات نمیباشیم. اما میتوان پیش بینی کرد که در سالهای آینده این نوع معماری در کارتهای گرافیک فراگیر شود و آینده این محصولات را دچار تغییرات گسترده کند.
شرکت سازنده کارتهای گرافیکی
در این بخش از راهنمای خرید کارت گرافیک باید به بهترین برندهای این سخت افزار اشاره کنیم. شرکتهای زیادی وجود دارند که کارت گرافیک تولید میکنند، اما دو غول این صنعت شرکتهای NVIDIA و AMD میباشند. هر چند NVIDIA شرکت شناخته شدهتری میباشد اما AMD هم محصولات مناسب و قابل رقابتی را به بازار عرضه کرده است. مخصوصا که محصولات این شرکت از نظر هزینه نسبت به محصولات NVIDIA بسیار به صرفهتر میباشند.
نحوه ارتقا کارت گرافیک
ارتقا کارت گرافیک کاری نیست که بخواهید هر روز آن را انجام دهید. بنابراین در انتخاب کارت گرافیک دقت کافی به خرج بدهید تا برای زمانی طولانی بتوانید از آن استفاده کنید. اگر میخواهید کارت گرافیک کامپیوتر شخصی را عوض کنید تنها نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که آیا سیستم شما میتواند از آن پشتیبانی کند یا نه؟ اما اگر میخواهید کارت گرافیک لب تاپ را افزایش دهید، با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد. چرا که کارت گرافیک لب تاپها قابل تعویض نمیباشند و نمیتوانید آنها را جایگزین کنید. اما به عنوان یک راهکار ساده میتوانید روی کارت گرافیکهای external حساب باز کنید. با استفاده از این محصولات میتوانید تا حد زیادی نیازهای خودتان را مرتفع کنید.
در این نوشته سعی کردیم راهنمای خرید کارت گرافیک را به طور کامل در اختیار شما قرا بدهیم. به نظر شما چه نکات دیگری وجود دارد که باید به آن ها توجه کرد؟ لطفا تجربیات خود را با ما درمیان بگذارید.